مشاهدات ماهواره‌ای:
سامانه شمیم ، برای استفاده از گیرنده‌های GNSS و دست‌یابی به مختصات نقاط از دو نوع مشاهده می‌توانیم استفاده کنیم. یک نوع از مشاهدات، مشاهدات کد هستند که به راحتی و به سرعت مختصات را در اختیار ما قرار می‌دهند؛ اما این روش دقتی در حد چند متر دارد و برای تعیین موقعیت مناسب نیست.
نوع دیگری از مشاهدات، مشاهدات فاز هستند که دقتی در حد چند میلی‌متر تا چند سانتی‌متر دارند، اما با پیچیدگی‌هایی همراه هستند؛ برای مثال حل نشدن ابهام فاز با یک گیرنده، که سبب می‌شود به تنهایی از مشاهدات فاز یک گیرنده نتوان استفاده کرد. به همین دلیل باید از روش‌های تفاضلی بهره گرفت.
روش‌های تفاضلی:
این روش‌ها، با استفاده از دو یا تعداد بیشتری ایستگاه (گیرنده) باید انجام پذیرد که در زیر مطالبی به اختصار از روش انجام کار را ارائه می‌دهیم.
گیرنده اول باید روی نقطه‌ای با مختصات معلوم در شبکه سیستم مختصات ملی مستقر شده، و هم‌زمان با گیرنده دوم که متحرک است، برداشت را انجام دهد تا مختصات به‌صورت تفاضلی از دو ایستگاه به دست آید.
اگر فاصله بیس‌لاین ساخته شده بین دو ایستگاه بیش از 40 کیلومتر باشد باید از تعداد بیشتری ایستگاه استفاده کرد.
به این صورت که دستگاه اول روی نقطه رفرنس قرار می‌گیرد و دستگاه دوم مختصات نقطه‌ای در بین دو ایستگاه مد نظر را خوانده و سپس دستگاه رفرنس به نقطه کمکی منتقل می‌گردد و بیس ما تغییر می‌کند.
این کار باعث افزایش هزینه، حجم کار و کاهش دقت می‌گردد.
سامانه شمیم با چه هدفی ایجاد شد؟
سامانه شمیم با هدف ایجاد شبکه‌ای از ایستگاه‌های دائمی در سال 1395 طراحی شد، تا دیگر الزامی به استفاده از دو گیرنده نباشد و نقشه‌بردار بتواند با یک گیرنده و وصل شدن به این شبکه ایستگاه‌ها از مشاهدات فاز استفاده کند.
برداشتی دقیق انجام دهد به این صورت که ایستگاه‌های شمیم ایستگاه‌های مرجع (بیس) هستند و گیرنده‌های GNSS روور شده که با ارتباط اینترنتی با یک‌دیگر مختصات دقیق را برداشت می‌کنند.
سامانه شمیم:
پروژه ایجاد شبکه موقعیت‌یابی یکپارچه مالکیت‌ها (به اختصار شمیم)، در کل کشور با نصب 144 ایستگاه دائم بر روی ساختمان واحدهای ثبتی افتتاح و مورد بهره برداری قرار گرفت. تا نقشه برداران بتوانند با ثبت نام، ایجاد اکانت و استفاده از این سامانه به مشاهدات ماهواره‌ای با دقت بالا دست یابند و از آن‌ها برای تعیین موقعیت استفاده نمایند.
در سامانه شمیم هم‌چنین امکان پردازش داده‌های خام وجود دارد و می‌توان این داده‌ها را به مختصات دقیق نقطه تبدیل کرد.
سارا شحیطاوی
کارشناس ارشد ژئودزی
